Murcja to kraina pól ryżowych, trzciny cukrowej i słodkich pomarańczy. Ziemie te upodobali sobie Fenicjanie, Grecy i Kartagińczycy. Po nich przyszli Rzymianie i Maurowie. Wraz z nimi napływały fale Arabów, Berberów i Syryjczyków, którzy przybyli tu z państw Maghrebu i bliskowschodniego Lewantu. Pod panowaniem emirów umajjadzkich i kalifów kordobańskich Murcja wraz z Andaluzją nabrały orientalnego blasku. Po rozpadzie kalifatu na mniejsze państewka Murcja, Walencja i Aragonia usamodzielniły się znaczenie. Po odbiciu z ręki Maurów arabska Mursiya odzyskała swą dawną świetność stając się w XIII wieku częścią królestwa Kastylii- Leónu. Była jedną z nadgranicznych twierdz chroniących chrześcijan przed zakusami Arabów, którzy utrzymywali swą władzę w kolejnych wiekach nad piękną Andaluzją. W okresie tym Murcja była krainą pogranicza pomiędzy chrześcijańskim królestwem Kastylii- Leónu, a islamskim emiratem Grenady.

Murcja, Kastylia- La Mancha
Droga wiedzie nas od Costa Cálida, co oznacza ciepłe wybrzeże, w głąb hiszpańskiego lądu, po drodze mijamy senne osady, puebla i bodegi. Pomiędzy wzgórzami ulokowały się małe miasteczka z wąskimi uliczkami, które zachowały swój średniowieczny charakter.
Murcja jest pełna niepospolitego czaru, położona na skraju Betyckiej Kordyliery posiada wyżynny i górzysty krajobraz. Krainę tę od wieków strzegą położone na wzgórzach obronne twierdze. Skąpana w słońcu Jumilla zachowała pełen uroku sielski charakter. Arabowie nazywali Jumillę „miastem pięknym”. Murcja nazywana była przez Maurów „sadem Europy” ze względu na zielone kobierce fig, morw i oliwek porastających brzegi rzeki Rio Segura.
Arabowie zbudowali systemy irygacyjne, które były podstawą miejscowego rolnictwa. Dzięki ich staraniom Murcja rozkwitła daleko poza korytami żyznych rzek.

Region winiarski Jumilla leży między Murcją, Walencją i Kartageną, w gorącej, południowej części Półwyspu Iberyjskiego. Winnice Jumilli sięgają w głąb lądu do prowincji de Albacete, historycznej krainy zamków w Kastylii- La Manchy. Nazwa tych ziem pochodzi od arabskiego słowa Al-Mansha, co oznacza ziemię bez wody.
Bezdroża Kastylii- La Manchy mają jałowy, stepowy charakter typowy dla hiszpańskiej mesety. Podróżnego uderza bezkres surowego krajobrazu, z górskimi jarami przedzielonymi suchymi korytami rzek. Wędrując jej szlakami natrafimy na pełne tajemnic zamki oraz liczne wiatraki rozsławione w powieści Don Kichot Miguela de Cervantesa.
Miejscowa architektura jest mozaiką stylów z Kastylii oraz Mudéjar, inspirowanego sztuką islamską. Architektura mozarabska zachwyca swym orientalnym charakterem, bogate zdobienia, ornamentyka i freski opowiadają o dawnych bitewnych czasach.
Apelacja Jumilla rozciąga się na obszarze Murcji i Kastylii- La Manchy na styku klimatu śródziemnomorskiego z wpływami klimatu kontynentalnego napływającego z nad płaskowyżu La Mancha, gdzie latem panują 40C upały, a zimą zdarzają się przygruntowe przymrozki. To kraina gdzie słońce świeci ponad trzysta dni w roku. Spalone słońcem gleby o płowym kolorze są wapienne i kamieniste, a niewielkie opady nie ułatwiają życia plantatorom. Pomimo małych opadów wapno w glebie zapewnia odpowiednią wilgotność ziemi, dzięki czemu udają się tu winne uprawy.

Jumilla jest doskonałą odskocznią od zatłoczonych nadmorskich kurortów. Bogate tradycje winiarskie, ciekawa historia i piękne krajobrazy pozostawiają na przybyszu niezatarte wrażenie. Położona z dala od miejsc obleganych przez turystów, zachowała swój niepowtarzalny charakter. W regionie Jumilla dominują uprawy szczepu monastrell, poprzetykane poletkami apelacji merlot, cabernet sauvignon, syrah i tempranillo.

Wędrujemy romantycznymi szlakami biegnącymi przez Jumillę. Można tu stąpać po dawnych traktach pamiętających burzliwe czasy zmagań Hiszpanów z Arabami. Ścieżki wiodą nas do starych twierdz Maurów, z których roztaczają się wspaniałe widoki. Stepowy płaskowyż porastają trawy konopi i skąpe krzewy, które ciągną się aż po horyzont.
Szlak winny w dolinie rzeki Rio Segura pokrywają sady owoców cytrusowych, fig i pomarańczy. Winnice tworzą tu zielone kobierce odcinające się na tle pożółkłej od upałów ziemi. Denominación de Origen Jumilla zalicza się do najstarszych w całej Hiszpanii. W regionie zarejestrowanych jest ponad 3000 plantatorów. Winnice porastają płaskowyż na wysokości od 400 do 800 m n.p.m., co daje gronom nieco ochłody od letnich upałów.

Zabytki i folklor
Po odwiedzeniu licznych bodeg wędrujemy szlakiem zabytków Murcji i La Manchy. Uwagę naszą przykuwa zamek Jumilla przebudowany z rzymskiej fortecy na arabską twierdzę. Po wygnaniu Maurów został ponownie wzniesiony przez królów Kastylijskich, którzy nadali mu gotycki charakter. W czasie wędrówki po winnicach Jumilli warto odwiedzić Caravaca de la Cruz zaliczane do pięciu świętych miast zachodniego chrześcijaństwa, obok takich miejsc jak Jerozolima, Rzym czy Santiago de Compostela. W mieście panuje duchowa atmosfera, jego wąskimi uliczkami podążają pielgrzymi w stronę sanktuarium de la Vera Cruz, gdzie znajduje się relikwia krzyża pańskiego. Widok z twierdzy- sanktuarium na położone w dole miasto robi niesamowite wrażenie.

Nasze zaciekawienie budzi barwny, miejscowy folklor. W mieście urządzane są liczne fiesty i zabawy, w tym święto Caballos del Vino upamiętniające czasy oblężenia twierdzy przez Arabów, gdy templariusze pod obstrzałem wroga napełniwszy bukłaki winem przywieźli na koniach życiodajny płyn ratując konających z pragnienia mieszkańców.
Uroczystości świętego tygodnia Semana Santa należą do najsłynniejszych w całej Hiszpanii. W przemarszu przez Jumillę bierze udział tysiące zakapturzonych nazarenos, idących w pełnym skupieniu boso. Niosą oni sztywne spiczaste kaptury odwzorowując w ten sposób pochód towarzyszący Chrystusowi w drodze na Golgotę. W powietrzu unosi się zapach kadzideł, liczne bractwa dźwigają w dłoniach płonące pochodnie, obchodom towarzyszy pełna mistyki atmosfera, która udziela się wszystkim. Ulice i place wypełniają barwne korowody, miasto niemal tonie wśród kwiatów i figur inspirowanych biblijnymi postaciami. W pochodach uczestniczą liczne bractwa niosące platformy ukazujące sceny rodzajowe z Nowego Testamentu.
Urządzane są tu również inscenizacje bitew między chrześcijanami i Maurami ożywione postaciami z epoki, w którą wcielają się bractwa rycerskie. Murcja słynie z licznie urządzanych zabaw i fiest, gdzie miejscowi tańczą tradycyjne tańce ludowe przy dźwiękach lutni, mandolin i tamburynów. Uczestnicy zabaw przebierają się w proste, tradycyjne stroje. Mężczyźni ubierają charakterystyczne hiszpańskie kamizelki i zakładają na głowy kapelusze sombrero.

Wina hiszpańskiego Lewantu
Murcja to wina hiszpańskiego Lewantu. Żyzne ziemie i przyjazny klimat sprzyjały kolonizacji tych stron. W okresie panowania emirów arabskich winnice podupadły, by ponownie się odrodzić po wypędzeniu Maurów z Półwyspu Iberyjskiego. Od tego czasu wiele zrobiono dla poprawy wizerunku hiszpańskiego Lewantu wśród miłośników wina.
W Jumilla życie toczy się wokół wina. Winogrona powstają w trudnych warunkach, co zapewnia im dobrą jakość. Wina są solidne, bardzo ciemne o bogatym smaku i jagodowym aromacie. Grona przybierają charakterystyczną barwę czarnych oliwek, kawy espresso lub ciemnej czekolady. Intensywnie ciemne, dojrzałe winogrona monastrell są dumą całego regionu.
Szczep ten zajmuje ponad 80% upraw całej apelacji. Poza Hiszpanią upodobali go sobie ostatnio winiarze z Prowansji, gdzie nosi nazwę mourvèrde. Monastrell jest drugim po garnacha najczęściej uprawianym czerwonym szczepem w kraju.
Na szlaku winnym Jumilla czekana nas wiele odkryć, wytwarzane tu wino podbija serca i podniebienia daleko poza Hiszpanią. Jeszcze nie tak dawno wina Jumilla były niskiej jakości, z dużą ilością alkoholu. Z czasem się to zmieniło, wcześniejsze zbiory dały winom nowe życie, nowoczesne wyposażenie i odpowiedni nadzór zapewniły im dobrą jakość. Wina w regionie mają europejską klasę i tubylcze ceny, co zachęca do ich degustacji.
Liczne konkursy i nagrody są zwieńczeniem wieloletniej pracy miejscowych winiarzy, którzy zapraszają nas na winny szlak, gdzie odkryjemy tajemnice kultury winiarskiej tak ważnej dla Murcji i Kastylii- La Manchy.
W kręgach winiarskich zwykło się mówić, że wina z Jumilli mają przed sobą wielką przyszłość i chyba jest w tym wiele racji. Najlepsze wina Jumilli tworzą prawdziwi wirtuozi i artyści. Intensywnie purpurowa barwa z fioletowymi refleksami, a przy tym powiew świeżości i elegancji zachęca do sięgnięcia po kolejny kieliszek. Gdy dodamy do tego lekką i aromatyczną kuchnię hiszpańskiego Lewantu nie będzie nam łatwo nawet na chwilę odejść od stołu.

Autor: Robert Fiałkowski

Foto: www.wikipedia